Đôi điều về bộ phim Thái sư Trần Thủ Độ

            Bộ phim truyển hình Thái sư Trần Thủ Độ là một trong số ít những bộ phim lịch sử của Việt Nam. Việc làm những bộ phim như thế này là một điều rất đáng khuyến khích ở Việt Nam, bởi nó giúp cho mọi người dân Việt hiểu thêm hơn về lịch sử nước nhà, đặc biệt là giới trẻ khi mà họ thuộc sử Trung Quốc hơn sử Việt. Tuy nhiên nếu đây là một bộ phim dựa trên tiểu thuyết của một tác giả nào đó thì không có gì để bàn. Bởi lẽ một số chi tiết lịch sử đã được nhà làm phim thay đổi mà theo góc độ nhìn nhận là một bộ phim lịch sử thì đó là cái tội.

            Sau quá trình xem phim, cũng như đọc qua một số bộ quốc sử của Việt Nam tôi muốn nói đôi ba chi tiết đã được các nhà làm phim tiểu thuyết hóa một cách hơi quá.

Thứ nhất, mối tình giữa Trần Thị Dung và Trần Thủ Độ thì không có bất cứ sách sử nào nhắc đến cả. Thực tế, sau khi nhà Trần lên thay nhà Lý thì Trần Thị Dung và Trần Thủ Độ mới lấy nhau nhưng đầy mục đích chính trị. Tương truyền chỉ có giai thoại Trần Thị trước khí lấy Huệ Tông có yêu Phùng Tá Chu người sau làm Thái Phó cuối nhà Lý. Tuy nhiên các nhà làm phim có dựng nên mối tình giữa Trần Thị và Trần Thủ Độ cũng không phải là gì quá nghiêm trọng bởi nó là tăng thêm tính thẩm mỹ cho bộ Phim.
            Thứ hai, nhân vật thái thử Quảng con trai của Huệ Tông và Đàm quý phi là hoàn toàn không có thật. Từ các bộ sử như Đại Việt Sử ký toàn thư, Việt sử tiêu án hay Đại Việt sử ký tiền biên đều nói Huệ Tông không có con trai nối dõi chỉ sinh toàn công chúa vì thế sau mới thoái vị nhường ngôi cho con gái là Chiêu Thánh. Việc hư cấu lên nhân vật này thỉ quả là cái tội nặng của những nhà làm phim, bởi đây là một bộ phim lịch sử kỷ niệm đại lễ 1000 năm Thăng Long thì không thể đổi trắng thay đen như vậy được.
            Thứ ba, việc Đàm Thái Hậu tìm cách dẫn giặc Tống về cướp nước là cũng không hề có. Việc này cũng không thể tha thứ được cho những nhà làm phim.

Thêm nữa, bộ phi còn một số chi tiết đã được phù phép thay đổi lịch sử như: Trần Thủ Độ đi đánh Nguyễn Nộn và Đoàn Thượng ngay từ thời Lý Huệ Tông còn tại vị và giết hết được bọn Nộn Đoàn, trong khi thực tế thì việc này được diễn ra sau khi Trần Cảnh đã lên ngôi, và Thủ Độ cũng không diệt được luôn được bọn Đoàn Thượng. Việc Lý Huệ Tông chết thì cũng không phải như trong phim mà là do sự thúc ép (Độ đã nói với Huệ Tông: “diệt cỏ phải diệt tận gốc”) của Độ khiến Huệ Tông tự sát. Ngoài ra còn một số sự việc không đánh kể khác nữa.

Tóm lại, bộ phim cũng đã có những thành công nhất định, tuy nhiên các nhà làm phim Việt Nam nên xem lại cách làm phim Lịch sử của mình. Bởi lịch sử vốn đã bị giới trẻ thờ ơ, trong khi chính chúng ta lại còn bóp méo nó không biết nó sẽ thế nào. Đúng như những gì mà bộ phi đã dẫn đầu mỗi tập phim: “Lịch sử phụ thuộc những góc nhìn”. Góc nhìn ở đây ta phải hiểu sự nhìn nhận một sự kiện lịch sử như thế nào có thể có người cho nó là tốt, có người cho là không tốt. Nhưng điều đó không có nghĩa ta được quyền thay đổi những gì đã diễn ra. Bởi lịch sử là sự thật đã diễn ra và ta là người nhìn nhận.